Kariyer Stratejilerinin Oluşturulması ve Geliştirilmesi
Kariyer stratejileri, bireyin kariyer hedeflerine ulaşmasında yardımcı olacak eylemlerin oluşturulmasıdır. Bunun için öncelikle yapılacak analizde fırsat, tehlike, zayıflık ve üstünlüklertespit edilerek objektif bir değerlendirme ve çevre analizi yapılırsa başarı oranı çok daha artacaktır. (Kişisel swoot). Kariyer stratejilerinin geliştirilmesi aşamasında performans değerlemesi sonuçlarının önemi oldukça büyüktür. Sonucunda elde edilen veriler stratejiler için gerekli olan güçlü ve zayıf noktalarınbelirlenmesinde kullanılarak stratejilerin başlangıç noktasını oluşturur. Bu noktada yapılacak çevre analizi hedeflere ulaşmayı kolaylaştıran fırsatları ve güçleştiren tehlikeleri belirlemede önemli bir araç niteliğindedir.
Kurumlar kariyer anlayışını günümüzde tamamen çalışana yüklemiştir. İş garantileri tamamen ortadan kalkmış, iş güvencesinin yerini nelerin alacağı sorusu gündeme gelmiştir. Bu noktada bireysel bilgi ve beceriler çok önemli hale geçmiştir. Ancak bazen tam tersi olmakta kişide duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarıda düşme, stres görülebilmektedir. Bazen de iş garantisi ve uzun dönemli sözleşmeler bireyde sadakati de getirebilmektedir.
Geleneksel kariyer elde tutma, kaçırmamayı, sınırsız kariyer ise kariyerde hareketliliği öne çıkarır. Kariyer amaçları için ekoloji çok önemlidir. Ekoloji motivasyonun sağlanmasında etkilidir. Grup faaliyetleri de bireysel kariyerde günümüzde geçerli ve etkindir. Rehberlik faaliyetleri eğer kurumlar tarafından uygulanırsa bireysel kariyere katkı sağlamış olur. Yine kurumların uyguladığı eğitim faaliyetleri bilgi artırma ve öğrenme üzerine ciddi etki yapar. Eğitim insan kaynakları tarafından organizasyonel olarak yapılırsa bireylerde ortak birliktelik ortaya çıkar. Bu noktada kurum adaylarına yönetici okulu ve liderlik dersleri verebilir böylece istenilen kariyer düzeyi insanlara gösterilmiş olur. Geleceğin liderleri daha bireysel düzeyde planlanan ve uygulanan çeşitli eğitim ve gelişim faaliyetleri aracılığıyla üst konumlarına hazırlanır; bu kapsamlı çalışmalar aracılığıyla kurumların gelecekleri garanti altına alınır.
Uygulanabilir Etkin Kariyer Planlama
Kurumlar kariyer planlamada iyi bir iş analizi yapmalıdır. Kişinin yükselebileceği pozisyonları gösteren organizasyon şeması olmalı ki birey kendine o hedefi belirlesin. Ayrıca örgüt içi kariyer danışmanlık sisteminin kurulması çok önemlidir. Bu noktada kariyer planlamasının mutlaka bir felsefesi olmalıdır.
Çalışanlar amaçlarını, ideallerini çok iyi saptamış, yeteneklerini, ilgilerini, karakteristik özelliklerini çok iyi analiz etmiş olmalıdır. Etkili bir kariyer yönetiminde
yönetimi şekillendirecek temel belirleyici çalışandır. Kariyer planlamada çalışanların da yer alması önemlidir. Aynı zamanda çalışan bunu içselleştirmelidir.
Kariyer planlamasında çalışanlar öncelikle yetenek ve ilgilerinin farkına varmalı, amaçlarını açıkça belirlemeli, kendilerine en yakın gördükleri danışmanlarla gelecek planları konusunda birlikte çalışmalı, gelecekte ortaya çıkabilecek fırsatlar için hazır olmalı ve alternatif kariyer yolları hakkında bilgi edinerek kendisini bu yönde geliştirmelidir.
Kişisel Kariyer Planlama
Kişisel kariyer planlama; kişinin kendi yeteneklerini ve ilgi alanlarını
değerlendirmesi, kariyer fırsatlarını incelemesi, kariyer amaçlarını ortaya koyması ve
uygun, geliştirici faaliyetler planlaması aşamalarını içerir.
Kişisel kariyer gelişimi, bireyin kendi kariyerini planlaması ve bu planların
eğitim, öğretim, iş arama ve iş deneyimleri vasıtasıyla yerine getirilmesi ve
yürütülmesidir. Bireylerin daha geniş istihdam olanakları sağlayabilmeleri için
kariyer geliştirme ve planlamada öncelikle bireysel sorumluluk almaları önemlidir.
Bireylerin kariyerleri üzerinde kişiliklerinin, ölümcül olayların, aile çatışmalarının ve boşanmaların büyük etkisi vardır. Bu tip olaylar kariyer planlarını ve kariyer kararlarını dolaylı veya doğrudan etkileyebilmektedir. Bireyler yaşamlarının ortalarına kadar ve/veya daha sonraları çeşitli nedenlere bağlı olarak kariyerlerini göreceli olarak değiştirebilirler. Ancak bireyler, bireysel kariyer sorumluluklarını yüklenerek kendi kendilerine doğruyu bulabilmek için nadiren radikal değişikler yapmaktadırlar. Çoğunlukla bireylerin yaptıkları şey bir değerleme sürecidir. Bir başka ifadeyle bireyler, genellikle mevcut işlerine farklı açılardan yaklaşarak bireysel gelişme olanaklarını aramaktadırlar.
Kariyer Yollarına İlişkin Yaklaşımlar
Çalışanların örgüt içinde ilerleyebilmeleri için kariyer yapma olanağı sağlama anlamındaki “kariyer yolları” iş hayatına önemli bir boyut kazandırmıştır. Kariyer yolu, kişisel gelişme veya tatmin hakkındaki kişisel duyguların ve sübjektiflikten uzak zincirleme iş tecrübelerinin objektif olarak belirlenmesi veya bireye arzu ettiği kariyer amaçlarına ulaşması için yol gösteren iş pozisyonlarının bir dizisi olarak tanımlanır.
Klasik yaklaşım, tek bir meslekte veya işin fonksiyonel alanı içinde
çalışanların yukarıya doğru hareket etmesi veya bir çalışanın işten sonraki işe dikey
bir şekilde ilerlediği kariyer yolu olarak tanımlanmaktadır. Buna göre klasik kariyer
yaklaşımında, kariyer gelişim olasılığı ve yatay tecrübe kazanımı söz konusu
değildir. İnsanlara olayın bütününü tanıma, kariyerlerini planlama olanağı verilmez.
Klasik yaklaşım subjektiftir. Geçmişten gücünü alır, gelişen koşulları dikkate almaz ve bundandolayı da esnek değildir.
Örgütsel Yaklaşım yöneticilerin uygun gördüğü günün şartlarına uyan, fakat çalışanlara dikteedilen, onların yerine kariyerlerini planlayan bir yaklaşımdır, dikeydir.
Davranışsal Yaklaşımda yaş ve kıdemetkisizidir. Tecrübe, işin gerektirdiği şartlar, yetenek, yükselmek için önemli parametrelerdir. Bu modelde çalışanlar, olayın bütününü görüp kariyerlerini planlayabilirler. Burada yatay ve dikey geçişler ile sonsuzkariyer yolu yaratmak mümkündür. Bu gelişim için daha fazla fırsatlar sağlar.
Profesyonel anlamda doğru bir kariyer planlamanız dileği ile. Haftaya Öğrencilerde kariyer planlamaya değinilecek.
*MBA(Master of Business Administration), Profesyonel Koç, Kariyer Planlama ve Kişisel Markalaşma Uzmanı
Anahtar Kelimeler: Kariyer, Kariyer Planlaması, Kişisel SWOT, Kişisel Markalaşma, İmaj Danışmanlığı, Hedef Belirleme, Koçluk, Kariyer Koçluğu
